Under Construction: Han Ruiz Buhrs over de scenografie van Erosion
6 september 2021
In de voorstelling Erosion van performance collectief ROTOR zien we een worsteling tussen twee performers en de wereld rondom hen. ROTOR’s nieuwste voorstelling is een dialoog tussen mens en omgeving, maar dus ook tussen performers en decor. We spreken scenograaf Han Ruiz Buhrs in werkplaats Het Domijn in Weesp over dat decor: “Voor mij is de esthetische invulling ondergeschikt aan de ruimtelijke ervaring. Het decor voor Erosion is een ruimte die fysiek iets met je doet. Zowel met de performers die erin staan, als met het publiek dat het ervaart.”
Wat inspireert je in je werk als scenograaf?
“Ik laat me inspireren door bouwmaterialen en bouwplaatsen. Vaak kies ik voor rauwe materialen en laat deze zoals ze zijn. Ik maak dingen die multi-interpretabel zijn en universeel tegelijkertijd. Het schetsmatige en het onbenoemde is een belangrijk element in mijn werk; ik wil de verantwoordelijkheid van de invulling en interpretatie bij de toeschouwer zelf leggen. Op die manier wordt de ervaring voor de kijker juist weer heel persoonlijk. Dat is ook iets waar ROTOR mee bezig is: het gaat over jouw ervaring en niet over wat er begrepen ‘moet’ worden.”
“Een thema in mijn werk is het door mensgemaakte versus de natuur; het ontstane tegenover het bedachte. In mijn ontwerp wordt die natuur niet vormgegeven in z’n organische vorm maar zit het ‘m meer in z’n onvoorspelbaarheid: er zit een willekeur in, geen enkele hoek is recht, maar tegelijkertijd voelt het wiskundig aan. Het houdt zich aan schijnbare wetmatigheden. Zoals de architectuur van het Eye Filmmuseum, dat een grote inspiratiebron voor dit decorontwerp vormde.”
Wat was het uitgangspunt voor de scenografie van Erosion?
“In Erosion zien we twee performers die elkaar in balans houden terwijl ze in cirkels draaien. In onze gesprekken hadden Koen en Hidde (ROTOR) het veel over die balans. Hoe de mensheid elkaar probeert vast te houden om een manier van leven te vinden. Maar ze wilden ook het problematische daarvan als thema nemen. Als je ruimte inneemt dan heeft dat invloed op je omgeving. De mens creëert voor zichzelf een balans en neemt ruimte in, maar die balans vormt tegelijkertijd ook weer een gevaar voor de mens.”
Hoe vertaal je een geografisch concept als erosie naar een ruimte?
“Erosie gaat over slijtage en balans. Het wegslijten van het één maakt ruimte voor het ander. Wat is de rol van de mens, die in dat proces intervenieert en het misschien zelfs verstoort? Het antropoceen is iets tijdelijks: er opent zich een tijdperk waar de mens plaats inneemt, maar misschien komt er ook een moment dat dat tijdperk zich weer sluit en plaats maakt voor iets anders. Voor mij is dat een ruimtelijk vraagstuk.”
“In dit concept gaat het over een boven- en een onderwereld, hoe die zich aan elkaar spiegelen en de dreiging voor de mens die daartussen zit. In de scenografie zitten elementen van een ‘bouwplaatsachtige-esthetiek’. De mens is constant iets aan het opbouwen of vernieuwen. Je kunt niet door de stad lopen en constateren dat er niet iets verbouwd wordt ergens. Voor mij is dat een link naar de eindigheid van de mensheid die zich heel krampachtig probeert vast te houden. Maar uiteindelijk zijn er grotere krachten aan het werk die veel belangrijker zijn dan die tijdelijke dingen die wij aan het uitzoeken zijn met elkaar…”
Benieuwd naar het decor voor Erosion waar Han Ruiz Buhrs in zijn atelier aan bouwt? Kom het bewonderen in Veem House: Erosion is te zien in Veem House van 15 t/m 19 september.